Tính từ đuôi な: Cách dùng & Quy tắc quan trọng cần nhớ
Tính từ đuôi な trong tiếng Nhật
Trong ngữ pháp tiếng Nhật, tính từ đuôi な (な形容詞) là một chủ điểm quan trọng, thường gây nhầm lẫn cho người học. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ khi nào cần thêm な, khi nào bỏ な, cũng như cách kết hợp với các từ khác.
1. Đặc điểm của tính từ đuôi な
- Khác với tính từ đuôi い (い形容詞), tính từ đuôi な thường kết thúc bằng dạng gốc, và khi bổ nghĩa cho danh từ phải thêm な.
- Ví dụ:
- しずかな町 (thành phố yên tĩnh)
- きれいな花 (bông hoa đẹp)
2. Các quy tắc sử dụng tính từ đuôi な
2.1. Khi bổ nghĩa cho danh từ (N) → phải thêm な
a. Cấu trúc: A [ な] + N
b. Ý nghĩa:
+) Khi bổ nghĩa cho N thì tính từ (A) đứng trước N.
+) Khi đứng trước N thì các đuôi A của tính từ đuôi な giữ nguyên.
Ví dụ:
- 元気な人 (người khỏe mạnh)
- 有名な歌手 (ca sĩ nổi tiếng)
=> Cấu trúc này, kết hợp lại thành một cụm danh từ (CDT). Nhưng vậy, khi A đứng trước N thì khi dùng mô tả một đoạn câu có tính từ ở vị ngữ mình vẫn giữ nguyên đuôi な vì A ở đây đã bổ nghĩa cho N để thành CDT và cấu trúc câu sẽ được đưa về dạng ngữ pháp liên quan đến danh từ như ở Bài 1 Minna no Nihongo ta đã học.
Ví dụ:
Ngôi trường này nổi tiếng
=> Hiragana: このがっこうはゆうめいです。
S + は + A (bỏ な) + です。
Đây là một ngôi trường nổi tiếng.
=> Hiragana: これはゆうめいながっこうです。
S + は + A [な] + N +です。= S + は + N +です。
2.2. Khi nối hai tính từ đuôi な → bỏ な ở tính từ đầu, thay bằng で
a. Cấu trúc:
A [な → で] + B [な] + N
b. Ý nghĩa:
Khi có hai tính từ đuôi な cùng bổ nghĩa cho một danh từ, thì:
- Tính từ đứng trước bỏ な, thay bằng で.
- Tính từ sau vẫn giữ nguyên な (vì nó trực tiếp bổ nghĩa cho danh từ).
→ Như vậy, で ở đây giống như “và” trong tiếng Việt, giúp nối các tính từ lại với nhau.
Ví dụ:
親切で有名な先生
Hiragana: しんせつでゆうめいなせんせい
👉 Một giáo viên tốt bụng và nổi tiếng.
きれいでにぎやかな町
Hiragana:きれいでにぎやかなまち
👉 Một thành phố đẹp và nhộn nhịp.
便利で有名な場所
Hiragana: べんりでゆうめいなばしょ
👉 Một địa điểm tiện lợi và nổi tiếng.
Lưu ý:
- Nếu chỉ có một tính từ đuôi な bổ nghĩa cho danh từ → phải thêm な trước N (như phần 2.1).
- Nếu có hai tính từ đuôi な trở lên → tất cả các tính từ đứng trước đều bỏ な thay bằng で, chỉ tính từ cuối cùng mới giữ な để bổ nghĩa trực tiếp cho danh từ.
👉 Tóm lại:
- Một tính từ đuôi な + danh từ → AなN
- Hai tính từ đuôi な + danh từ → AでBなN
- しずかで便利な町 (thành phố yên tĩnh và tiện lợi)
2.3. Khi kết hợp với động từ → bỏ な, đổi thành に
a. Cấu trúc:
A [な → に] + V
b. Ý nghĩa:
- Khi tính từ đuôi な bổ nghĩa cho động từ (miêu tả cách thức, trạng thái, mức độ…), thì:
- Bỏ な, thay bằng に.
- Lúc này tính từ đuôi な sẽ biến thành trạng từ, bổ nghĩa cho động từ phía sau.
Ví dụ:
- きれいに書きます (viết đẹp)
- 元気に走ります (chạy khỏe mạnh)
- 静かに話します (nói nhỏ nhẹ/yên tĩnh)
👉 Tóm lại:
Khi tính từ đuôi な bổ nghĩa cho động từ → luôn đổi な thành に.
Công thức: Aな → Aに + V.
2.4. Khi đứng một mình trong câu → kết hợp với です, だ, じゃない…
a. Cấu trúc:
S + A [な] + です／だ／じゃない／でした…
b. Ý nghĩa:
- Khi tính từ đuôi な đứng làm vị ngữ trong câu, nó sẽ kết hợp trực tiếp với các trợ động từ để tạo nghĩa trọn vẹn:
- です → hiện tại, khẳng định, lịch sự.
- だ → hiện tại, khẳng định, thân mật.
- じゃない → hiện tại, phủ định.
- でした → quá khứ, khẳng định.
- じゃなかった → quá khứ, phủ định.
Ví dụ:
- この町は静かです。 (Thành phố này yên tĩnh.)
- この町は静かじゃない。 (Thành phố này không yên tĩnh.)
- 彼は有名だ。 (Anh ấy nổi tiếng.)
- 彼は有名じゃなかった。 (Anh ấy đã không nổi tiếng.)
👉 Tóm lai:
Khi tính từ đuôi な đứng một mình làm vị ngữ → phải kết hợp với です／だ／じゃない／でした… để chia thì và thể.
3. Những tính từ đuôi な đặc biệt
Có một số tính từ không kết thúc bằng な nhưng vẫn thuộc nhóm な形容詞, ví dụ:
- きれい (đẹp, sạch sẽ)
- 有名 (nổi tiếng)
- 元気 (khỏe mạnh, năng động)
- 静か (yên tĩnh)
Khi dùng trước danh từ, vẫn phải thêm な:
- きれいな部屋 (căn phòng đẹp)
- 有名な大学 (trường đại học nổi tiếng)
4. Tổng kết
- な chỉ xuất hiện khi tính từ na bổ nghĩa trực tiếp cho danh từ.
- Trong các trường hợp khác, thường biến đổi thành で, に, hoặc đi kèm với です/だ/じゃない.
- Người học cần phân biệt rõ để tránh nhầm lẫn với tính từ đuôi い.
👉 Luyện tập: Hãy thử đặt 3 câu với tính từ đuôi な bạn biết để nhớ lâu hơn nhé!
Tham khảo:
- Tại sao những tính từ như きれい, 有名, 元気, 静か… lại đặc biệt?
New Sun Trading and Labour Co., Ltd
🌐 Website: duhocnewsun.com
📧 Email: newsun.japaness@gmail.com
📞 Hotline: 0919 499 749 (Ms. Bình)
📍 Địa chỉ: 88 Đường số 7, Cityland Center Hills, P.7, Gò Vấp, TP. Hồ Chí Minh
——————-Du học không khó, có New Sun lo!——————
